kpss Türkiye'nin platoları

Türkiye’nin Platoları

Türkiye’nin platoları kpss coğrafya Türkiye’nin yeryüzü şekilleri konuları içinde işlenmektedir. Ülkemizde yer alan platoların özelliklerini iyi kavrayabilirsek, hangi platonun hangi bölgede yer aldığını daha rahat kavrayabiliriz.

Türkiye’nin Platoları

Plato, akarsular tarafından derin vadilerle yarılmış düzlüklere denilmektedir. Kpss coğrafya dersinde Türkiye’nin platoları incelenirken, hangi platonun hangi özelliğine sahip olduğunu ve nasıl oluştuğunu analiz edebilmeliyiz. Bu yüzden ülkemizde yer alan platoların özelliklerini sıralayalım.

  • Türkiye’de platolar geniş yer kaplamaktadır. Engebeli ve dağlık bir ülke olmamıza rağmen bu kadar çok plato olmasının sebebi, 3. ve 4. jeolojik zamanlarda ülkemizde gerçekleşen toplu yükselmedir.
Platolar 3. ve 4. zamanda gerçekleşen toplu yükselmenin bir kanıtıdır.
  • Platoları yaran akarsulardan tarım sulamasında yararlanmak zordur.
Bunun sebebi akarsuların oluşturduğu derin vadi şeklidir. Vadi çok derin olduğu için tarım alanında sulamadan yararlanamayız.
  • Yüksek platolarda büyükbaş mera hayvancılığı, alçak platolarda ise tarım ve küçükbaş hayvancılığı gelişmiştir.

Oluşumlarına Göre Türkiye’nin Platoları

Kpss coğrafya dersinde yer alan Türkiye’nin platoları oluşumlarına göre dörde ayrılmaktadır.

1) Volkanik Platolar: Lav tabakalarının akarsular tarafından yarılmasıyla oluşan plato çeşididir.

  • Ülkemizdeki en yüksek platolar volkanik platolardır.
  • Toprakları verimlidir. Ancak yükseklik ve iklim şartları elverişsiz olduğu için tarım pek yapılamaz.
  • Çayır ve iğne yapraklı ormanlar bu platolarda yer alır.
  • Yağış rejimi ve yükseltisi nedeniyle yazları sıcak ve kurak geçmez.
Erzurum – Kars Platosu ve Ardahan Platosu ülkemizdeki volkanik platolara örnek teşkil eder. Kpss genel kültür coğrafya sorularında platolardan en çok Erzurum-Kars Platosu ile ilgili soru çıkmaktadır.
Erzurum – Kars platosunda yıl içinde yağış en çok yaz aylarında düşer. Buna bağlı olarak da gür otlaklar oluşur. Dolayısıyla büyükbaş mera hayvancılığı bu bölgede gelişmiştir.

2) Karstik Platolar: Kalker ve Jips gibi eriyebilen ya da çözülebilen kayaçların bulunduğu arazilerin akarsular tarafından aşındırılması sonucu oluşan platolardır.

Akdeniz Bölgesindeki Taşeli Platosu ve Antalya’nın batısındaki Teke Platosu karstik platolara örnek teşkil eder. Bu platoların geçirimli arazi yapısı ve taban suyunun düşük olması toprağın verimsizliğine, dolaylı olarak da nüfusun seyrek olmasına sebebiyet vermiştir.

3) Tabaka Düzlüğü Platoları: Tabaka uzanışı yatay duruşlu olan tortulların akarsular tarafından derin bir şekilde yarılması ile oluşan platolardır. Genellikle İç Anadolu Bölgesinde yaygın olan bu platolarda tahıl tarımı ve küçükbaş hayvancılık yaygındır.

İç Anadolu Bölgesinde yer alan Haymana Platosu, Cihanbeyli Platosu, Obruk Platosu, Bozok Platosu, Uzunyayla Platosu ; Ege Bölgesinde yer alan Yazılıkaya Platosu ; Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alan Gaziantep Platosu ve Şanlıurfa Platosu tabaka düzlüğü platolarına örnektir.

4) Aşınım Platoları: Aşınma sonucu düzleşen yerlerin herhangi bir yükselme olmaksızın sonraları akarsular tarafından yarılması sonucu oluşan platolardır.

Marmara Bölgesinde yer alan Çatalca – Kocaeli Platosu ve Karadeniz Bölgesinde yer alan Perşembe Platosu aşınım platolarıdır.
Türkiye’nin platoları içinde en alçak plato Çatalca Kocaeli platosudur. Çatalca-Kocaeli platosu nüfusun en yoğun olduğu, sanayileşmenin en fazla olduğu ve doğal yapının en çok bozulduğu plato özelliğini taşımaktadır.

Kpss genel kültür coğrafya dersine ait Türkiye’nin Platoları konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss coğrafya konusu Türkiye’de Doğal Afetler olacaktır.

, , , ,

59 Yorum Yapılmış Türkiye’nin Platoları

  1. ılgar 19 Aralık 2018 at 19:21 #

    thank you very much

  2. Abdurrahman 04 Haziran 2017 at 19:11 #

    Obruk platosu üzerinde kireç taşı tabakaları üzerinde gelişmiş karstik şekillerden olan obruklara rastlandığından bu isim verilmiştir. Bunların en büyüğü Kızören obruğudur. Konya’nın kuzeydoğusunda yer alan bu obruk kireç taşlarının çözülmesi ile oluşmuş yaklaşık 300 m. çapında 145 m. derinliğindedir. Obruk içerisine suların dolması ile aynı ismi alan bir de göl oluşmuştur. Göl tabanından fazla suları boşalttığından suları tatlıdır.

  3. Möööö İnekoğlu 17 Nisan 2017 at 21:22 #

    Obruk Platosu 2016-2017 MEB 10. Sınıf Coğrafya Kitabında karstik plato olarak geçmektedir, bilginize sunarım.

  4. derscalisanbiri 29 Mart 2017 at 22:13 #

    Teşekkürler.

  5. zehrazra 10 Şubat 2017 at 13:13 #

    Sunumum için yararlı olacaktır umarım teşekkür ederim

  6. umit 21 Eylül 2016 at 18:09 #

    Elinize sağlık lo.

  7. Kübra 16 Eylül 2016 at 12:03 #

    Yazılıkaya hakkında hiçbir bilgi verilmemiş mesela.

  8. HELBEST ÇİFTÇİ 16 Mayıs 2016 at 09:40 #

    valla kim yazdıysa eline sağlık sınavda yüksek bekliyorum çokk tşkrler:D

  9. Mikail 22 Mart 2016 at 22:11 #

    Türkiye yüksek bir ülke olmasına rağmen yüksek düzlükler geniş alan kaplar. Neden?

  10. öznur 22 Mart 2016 at 19:56 #

    O kadar da abartmayin lütfen abartılacak şekilde güzel değil

  11. fazo 26 Şubat 2016 at 09:17 #

    ☺?☺

  12. fazo 26 Şubat 2016 at 09:14 #

    Very very good

  13. gülcan elif 19 Şubat 2016 at 14:01 #

    Çok güzel

  14. sertap 19 Şubat 2016 at 13:59 #

    Ödevlerime çok yardımcï oldu

  15. Kübra 14 Şubat 2016 at 13:03 #

    Harika bir çalışma. Sayenizde hicbir yerden bulamadigim bilgileri burada buluyorum? Ellerinize sağlık

  16. nesrin 06 Ocak 2016 at 10:10 #

    sınavdan yüksek alırım inşallah

  17. nesrin 06 Ocak 2016 at 10:09 #

    çok iyi ya çok sevdim hım

  18. hidayet 31 Aralık 2015 at 20:32 #

    Konularin tamami yok mu.anlatim cok guzel

  19. Tabi 24 Aralık 2015 at 20:13 #

    Tamam sen ne dersen 😀

  20. Bengi 14 Aralık 2015 at 10:33 #

    Arkadaşlar peki Yazılıkaya hangi şehirdedir?

  21. eren berat 20 Kasım 2015 at 20:24 #

    yaa arkadaşlar türkiyenin en büyük platosu nedir

    • burcu 16 Aralık 2015 at 21:42 #

      Haymana ve Cihanbeyli galibaaa ????

  22. volen 13 Kasım 2015 at 15:46 #

    harita da olsa süper olacakmış. Emeğinize teşekkürler.

  23. öğretmen 13 Haziran 2015 at 17:07 #

    Süperrmiss

  24. meryem 01 Nisan 2015 at 12:31 #

    haritadan yerimi,kayıtlardan ismimi silebilirim,kıra kıra gideni çize çize giderim..nazan öncel’den, harita isteyen arkadaşlara gelsin:))

  25. H.Râna 16 Mart 2015 at 16:09 #

    En kalabalık plato Çatalca – kocaeli Platon :))
    Hakkaten çok güzel hazırlanmış bide harita üzerinde plato nasıl oluşmuş gösterseniz dahada kalıcı olur sadece bi öneri çok teşekkür ederim

  26. naber 10 Mart 2015 at 09:26 #

    gerçekten muhteşem fakat bir harita olsaydı daha da güzel olurmuş ama yinede böylede iyi

  27. zeynep 28 Şubat 2015 at 20:46 #

    Ya odevime cok yrdmci oldu emeği gecen herkese teşekkürler bide en kalabalik plato hangisi?

    • naber 10 Mart 2015 at 09:28 #

      sanırım güney doğu Anadolu da bir yer olacaktı

    • Melike 13 Nisan 2018 at 21:15 #

      Çatalca-Kocaeli

  28. Ismail Dilek 17 Şubat 2015 at 19:18 #

    ödev vardı çok iyi oldu

  29. semaaa 02 Şubat 2015 at 19:55 #

    Ödeve aynen geçirdim çok iyi olmuş

  30. EliZabet 03 Aralık 2014 at 20:32 #

    hiç yardımcı olmadınız

  31. AYLİN 23 Kasım 2014 at 14:10 #

    Ama ben nerede diye sordum.

  32. Sercan 12 Temmuz 2014 at 14:27 #

    harıkasınız…

  33. semra 01 Temmuz 2014 at 17:14 #

    çok begendim kpss için gerekli tüm bilgileri edindim teşekkür ederim

  34. emine 25 Haziran 2014 at 20:10 #

    emeği geçen herkese teşekkürler…
    birkaç sorum olacaktı: ortaöğretim KPSS coğrafya konuları sadece bu kadar mı ?
    ve diğer dersler de dahil olmak üzere ortaöğretim KPSS için hangi yayınların konu anlatımlı kitaplarını,soru bankalarını tercih etmeliyim ? en kısa zamanda cevap verrsenz sevrnirim tekrar teşekkürler.

  35. ömer 16 Haziran 2014 at 13:43 #

    inkılap tarihi yok ama!!!!!!!!!

  36. Erkan 27 Mayıs 2014 at 16:42 #

    çok işime yaradı çok cüzel süper

  37. sezer 23 Nisan 2014 at 10:11 #

    gerçektende çok güzel bir yer çok işime yaradı

    • SUDE 06 Nisan 2015 at 20:46 #

      yok benim işime yaramadı

      • HELBEST ÇİFTÇİ 31 Mayıs 2016 at 08:23 #

        canın cehenneme senin jeton düşük olunca tabi ne yapalım

  38. Dicle 12 Nisan 2014 at 22:21 #

    Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum

  39. vehbi 25 Mart 2014 at 17:53 #

    emegi gecenlere teşkkrler.

  40. mehmed 20 Mart 2014 at 20:47 #

    ben neeeerdeeen biiileeeyiiim yandex miyim ben

    • Ciciki 06 Nisan 2016 at 20:41 #

      Ufff allahım ya 😀

  41. ahmet 16 Şubat 2014 at 20:13 #

    taşeli platosu ve gaziantep platosunun ortak özelliği

  42. seda 09 Şubat 2014 at 22:54 #

    u ya bi harita üzerinde olsun 10 numara olucak

  43. ayşegüllll 05 Ocak 2014 at 20:36 #

    çok işime yaradı sağolun dostlarrrrrrrrrr

  44. Çok 05 Ocak 2014 at 02:49 #

    çok başarılı bir bilgilendirme…

  45. Zeynoş 29 Aralık 2013 at 13:15 #

    büyüklüğe göre sıralasak ?????????

  46. sana ne 17 Aralık 2013 at 21:55 #

    Bu yazdıklarınla ilgili bir de harita koysaydın benim içime çok yarayacaktı ama böyle de güzel tabi.

  47. ghhjhyfuhjm 16 Aralık 2013 at 19:12 #

    mmmm aklıma gelmiyor

  48. duygu 12 Aralık 2013 at 18:44 #

    çok güzel ödevime yardımcı oldu

    • burcu 16 Aralık 2015 at 21:39 #

      Ayyyy ewet yaaa 7ye gidiyorum çok yardımcı oldu kim yazdıysa. Eline sağlık vallahiii

  49. Celil 02 Aralık 2013 at 10:31 #

    Yusuf, en çok yaz yağışı alan plato Erzurum-Kars platosudur.

    • esmanur 08 Ocak 2014 at 19:50 #

      doğru ben erzurumluyum yağış fazla

  50. yusuf 05 Kasım 2013 at 15:41 #

    Yaz yağışı alan platolar hangileridir? yardımcı olabilir misiniz.

    • Oguzaaa 14 Kasım 2015 at 23:14 #

      Erzurum kars

Bir Cevap Yazın