Ünsüz Benzeşmesi

Ünsüz Benzeşmesi  konusunda ünsüz sertleşmesi, Kaynaştırma harfleri ve n-b çatışması gibi başlıklar ele alınacaktır.  Değişen kpss sistemi ve konu ağırlıkları dil bilgisi konularından gelen soru sayısını arttırdı. Kpss sınavında çıkabilecek sorulardan biri de bu konudan gelebilir Geçtiğimiz konumuzda Ünlülerle İlgili Ses Olaylarını inceledik. Sıradaki konumuzda ise Ünsüz Benzeşmesi konusunu inceleyeceğiz.

Ünsüz Benzeşmesi

f,s,t,k,ç,ş,h,p (fıstıkçı şahap) ünsüz harflerinin herhangi biri ile biten sözcüklerden sonra c,d,g ünsüzleri ile başlayan bir ek gelirse bu ünsüzler sertleşir. Ve benzeşerek ç,t,k harflerine dönüşür.

Etraf- da →  etrafta              seç-gin →  seçkin

hapis- den →  hapisten       as-gı → askı

git- di →    gitti                       balık- cıl → balıkçı

lsimit – ci → simitçi                ağaç – dan → ağaçtan

kitap – cı → kitapçı                beş – de → beşte

Özel isimler ve sayılarda da benzeşme olur. Benzeşme yapılmadan yazıldığında yazım yanlışı olur.

1923’de → yanlış 1923’te → doğru

Gaziantep’den → yanlış Gaziantep’ten → doğru

 üçgen, beşgen, dörtgen, çokgen → Bu sözcüklerde benzeşme olmamıştır. Burada Ünsüz benzeşmesine aykırılık vardır.

Kaynaştırma Harfleri

Yaşasın (y, ş, s, n)

Ünlü harf ile biten bir sözcüğe gelen ünlü harf ile başlayan bir ek arasına “y, ş, s, n” ünsüzlerinden biri girer.

yabancı- y-a        anne-s-i       araba-n-ın       iki-ş-er       görme-y-e      yapma-y-acak

İyelik eki olan n ile kaynaştırma harfi olan -n karıştırılmamalıdır.

Çanta-n-a bir şeyler koymuşlar.  ( Senin çantana diyebiliyorsam iyelik ekidir. Çünkü burdaki -n harfi sahiplik belirtiyor.)

n-b Çatışması

Türkçe dil kurallarına göre “n” harfi ile biten bir heceden sonra “b”  harfi ile biten bir hece gelemez. Bu durumda “b” ünsüzü “n” ünsüzünü “m” ünsüzüne dönüştürür.

penbe → yanlış        pembe → doğru

tenbel → yanlış        tembel → doğru

kanbur → yanlış       kambur → doğru

çarşanba → yanlış   çarşamba → doğru

anbar →yanlış           ambar → doğru

sünbül → yanlış         sümbül→ doğru

canbaz → yanlış        cambaz → doğru

 Bu çatışma bazı birleşik sözcüklerde gerçekleşmemiştir. İstanbul, Safranbolu, onbaşı, binbaşı, sonbahar gibi…

Kpss genel yetenek Türkçe dersi Ünsüz benzeşmesi konusunu işledik. Bir sonraki genel yetenek türkçe dersimizde  Yazım Kuralları konusunu inceleyeceğiz.

, , , ,

4 Yorum Yapılmış Ünsüz Benzeşmesi

  1. zeyno 18 Eylül 2018 at 18:12 #

    mükemmel bir site dersden fazla anlliyorum

  2. zeyno 18 Eylül 2018 at 18:10 #

    vallah Cuma günü sianvim var ama bu sayfayi bulduktan sonra artik dosyami bile okuldan getirmiyorum resemn dersden anladigimin on katini anliyorum herkese tavsiyede ederim

  3. asya 01 Mayıs 2016 at 19:08 #

    müthişşşşşş

    • zeyno 18 Eylül 2018 at 18:13 #

      aynennnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn sonuna Kadar haklisin

Bir Cevap Yazın