Mizah Gelişimi

PAYLAŞ

Mizah Gelişimi konusunda en kapsamlı araştırmalar Paul McGhee tarafından yapılmıştır. Önceki konumuzda Yetişkinlerde Bilişsel Gelişim konusunu incelemiştik. Şimdi de kpss eğitim bilimleri gelişim psikoljisi dersinde yer alan Mizah Gelişimi konusunu inceleyelim.

Mizah Gelişimi

McGhee’ye göre mizahın temelini oluşturan şey acayiplik, tutarsızlıktır. Fakat ona göre tutarsızlık tek başına mizah için yeterli değildir. Çocukların bu tutarsızlığı edebilecek düzeyde bilgili olmaları ve neşeli bir ruh halinde olmaları gerekmektedir. Buna göre, çocukların değerlendirdiği mizah türünün , onların bilişsel gelişimlerine bağlı olduğu söylenebilir.

Bay Jones bir lokantaya gitti ve akşam yemeği için bütün bir pizza ısmarladı. Garson pizzayı altı parçayamı yoksa sekiz parçaya mı bölmesini istediğini sorduğunda, Bay Jones şöyle dedi: Altıya bölerseniz iyi olur hiçbir zaman sekiz parça yiyemem. ( McGhee, 1979)

Madde korunumunu kazanmış ve belli bir seviyeye ulaşmış olan tüm çocuklar bu fıkrayı komik bulurken, madde korunumunu henüz kazanamamış çocuklar bunun bir fıkra olduğunu bile anlayamamıştır.

Gerçekten de mizah anlayışıyla, bilimsel gelişim düzeyi arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Bu durumu farklı bir örnekle açıklayalım:

3 yaşındaki Paul’un babası, sakal, gözlük ve kocaman bir plastik bir burun taktığından çocuk korktu ve ağlamaya başladı. Ancak 9 yaşındaki erkek kardeşi için bu durum son derece komikti. Büyük çocuk somut işlem düzeyine ulaşmış ve babasını önceki haliyle düşünebiliyordu; Dahası onun gerçekten değişmediğini biliyordu (McGhee, 1979).

McGhee, mizahın bilisel gelişime paralel olarak değişmez evrelerden oluştuğunu ve bu sıra ile ortaya çıktığını belirtmiştir.

1.Evre:Nesnelere Karşı Tutarsız Davranışlar(1-2 yaş)

Bir nesnenin, sanki başka bir nesneymiş gibi kullanmasıyla başlayan evredir. “Mış gibi yapma” bu evrenin en önemli özelliğidir.

Çocuk eline bir oyun küpü alır ve sanki telefonmuş gibi kulağına götürür. Sonra telefonu kapamış gibi yaparak oyun küpünü tekrar yerine koyar. Neşeli bir ruh haliyle gülümsemeye başlar.

Annesi onun ayak parmaklarını ‘’yer’’ gibi yapar, sonra da ‘’tadını kötü bulur’’. Çocuk yine gülmeye başlar.

2.Evre: Nesnelerin, Olayların, İnsanların Tutarsız Olarak Adlandırılması (3-4 yaş)

Çocuğun sözcük dağarcığını artması ile başlar. Bu evredeki mizah anlayışı çocukların bildikleri nesne yada uzuvlara bilerek farklı ve yanlış isimler takmalarıdır.

Amcası Berke’ye elini gösterip ayak, ayağını gösterip burun der. Çocuk gülmekten katılır.

3.Evre: Kavramsal Tutarsızlık (5-6 yaş)

Bu evrede 1. ve 2. mizah anlayışı kaybolmaz fakat farklılaşarak evrenin özellikleri ile kaynaşır. Çocuklar anlamsız sözcük ve uyaklı sözcük bulmaktan keyif alır.

Berke, kerke, serke,merke, yerke,zerke

4.Evre: Çoklu Anlamlar ve Yetişkin Türü Mizah (7-8 yaş)

Somut işlemler dönemine girmiş çocuklarda oluşur. Sesteş kelimelerin mizah konusu yapılması ile gerçekleşir.

Çocuk: Anne bu spreyle ne yapıyorsun?Anne: Koltuk altına sıkıyoruz oğlum.Çocuk: O zaman evdeki bütün koltukların altına sıkayım mı? (Gülümseyerek)

Mizah duyguları en gelişmiş çocukların çatışma dolu ailelerden geldiğini savunan bir görüştür.

Kpss eğitim bilimleri gelişim ve öğreneme dersi Mizah Gelişimini inceledik. Bir sonraki gelişim psikolojisi dersi konumuzda Oyun Gelişimini inceleyeceğiz.

çoklu anlamlar, insanların tutarsız olarak adlandırılması, kavramsal tutarsızlık, nesnelere karşı tutarsız davranışlar, yetişkin türü mizah