Osmanlının Dağılması kaybedilen savaşlar, yapılan anlaşmalarla kaybedilen topraklar, verilen imtiyazlar ve tavizler, ayaklanmalar, isyanlar, yapılan işgaller ile ortaya çıkan bir sonuçtur. Yapılan anlaşmalar, çıkarılan kanunlar,ıslahatlar, yayınlanan Tanzimat ve Islahat Fermanları, Meşrutiyet hareketleri Osmanlıyı bu kötü sondan kurtaramamıştır. Önceki kpss tarih konumuzda Panslavizm ve 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı konusunu incelemiştik. Sıradaki konumuz ise Osmanlının Dağılması olacaktır.
Osmanlının Dağılması
Osmanlının Dağılması sürecini etkileyen bazı önemli olaylar şunlardır.
Kıbrıs’ın Kaybedilmesi
İngiltere’nin Berlin Konferansında Osmanlıya vereceği desteğin karşılığında Kıbrıs’ın kendisine üs olarak verilmesi talebi ile başlayan bir süreçtir. İngiltere Kıbrıs’ üs yaparak Rusların Akdeniz’e inmesini engellemeye ve Doğu Akdeniz, Süveyş Kanalını kontrol altına almayı planlıyordu. Yapılan anlaşma ile Kıbrıs İngilizlere üs olarak bırakılmıştır. Fakat I. Dünya Savaşında Osmanlının Almanya tarafında savaşa girdiğini duyurması ile İngiltere de Kıbrıs’ı topraklarına kattığını ilan etmiştir.
Tunus’un Fransızlar Tarafından İşgali
Cezayir ve Tunus arasındaki sınır olaylarını bahane eden Fransa Tunus’u işgal etmiştir.
Mısır’ın İngilizler Tarafından İşgali
Mısır’ı doğudaki sömürgeler için bir geçiş noktası olarak gören İngiltere 1882 yılında Mısır’ı işgal etmiştir. Fransızlar tarafından açılan Suveyş Kanalı Mısır’ın siyasi ve ekonomik önemini arttırmıştır. Hidiv İsmail döneminde Maliye alanındaki sorunlar milliyetçilik hareketlerinin artmasını sağlamış ve İngiltere bu durumu işgal için bahane olarak kullanmıştır.
Girit Sorunu ve 1897 Osmanlı – Yunan Savaşı
1866 yılında Girit adasındaki Rumlar isyan ederek Yunanistan’a bağlanmak istediklerini belirtmişlerdir. Avrupalı devletlerin olaylara karışma ihtimalini göz önünde bulunduran Osmanlı Devleti Girit’e yeniimtiyazlar vermek zorunda kalmıştır.
Bulgaristan’ın Bağımsız Olması (1908)
Bulgaristan 2. Meşrutiyetin ilanı sırasında Osmanlı Devletindeki karışıklıklarda faydalanarak bağımsızlığını ilan etmiştir. (1908)
Avusturya’nın Bosna – Hersek’i İlhak Etmesi (1908)
Yapılan Berlin Anlaşmasında Bosna – Hersek’in yönetim ve idaresi geçici olarak Avusturya devletine bırakılmıştı. Avusturya bu toprakları bir daha Osmanlı Devletine geri vermemiştir. İkinci Meşrutiyetin ilan edilmesi sırasında ise Bosna – Hersek topraklarını kendi topraklarına kattığını açıklamıştır.
Fazla miktarda kaybedilen topraklar Osmanlının gücünü büyük oranda kaybetmesine neden olmuştur. Bu durum Osmanlı Devletinin dağılma sürecine girmesini sağlamıştır.
Kpss genel kültür tarih dersi Osmanlının Dağılması konusunu işledik. Bir sonraki genel kültür tarih konumuz ise II. Mahmut Dönemi Islahatları olacaktır.
Atatürk’e laf eden soysuzlar. neden bu konular altında yorum yapamıyorsunuz acaba?
Çok teşekkürler. Kısa ve net