Yasama konusu oldukça kapsamlı ve geniş bir konudur. Ülkemizde Yasama TBMM tarafından yapılmaktadır. Yasama konumuz kapsamında TBMM’nin kuruluşu, Milletvekili seçimi konularını inceleyeceğiz. Önceki konumuzda kpss vatandaşlık dersi Siyasi Hak ve Ödevleri incelemiştik. Sıradaki konumuz ise Yasama olacaktır.
Yasama
Yasama kanun yapma, kanun değiştirme ve kanun kaldırma yetkilerini içeren işlemlerdir. Yasama direkt ilk elden meclis tarafından yapılmaktadır. TBMM anayasaya aykırı olmamak kaydıyla her konuyu kanunlarla düzenleyebilir. Fakat TBMM yargılama işlemi yapamaz ve mahkeme kararlarını değiştiremez. Kanun koyma ve kaldırma TBMM’nin görevidir ve bu yetki devredilemez.
A. TBMM’nin Kuruluşu
Genel oyla seçilen 550 milletvekili TBMM’yi oluşturur. TBMM seçimleri 4 yılda bir yapılmaktadır. Meclisin kararıyla bu süre dolmadan seçim yapılabileceği gibi Anayasada belirtilmiş şartlara göre Cumhurbaşkanı tarafından verilecek karara göre de seçimler yeniden yapılabilir.
B. Milletvekilliği Seçimi
1. Milletvekilliği
25 yaşını dolduran her vatandaşımız milletvekili olarak seçilebilir. Milletvekilleri sadece kendi seçilikleri bölgeyi değil bütün milleti temsil eder. Süresi biten vekiller tekrar seçilebilir. Göreve başlarken and içer ve mazbatalarını il seçim kurulundan alırlar.
2. Milletvekili Seçilme Şartları
Türk vatandaşı olmak ve 25 yaşını doldurmuş olmak,
En az ilkokul düzeyinde mezun olmak,
Kısıtlı olmamak,
Askerliğini yapmış olmak,
Kamu hizmetinden yasaklı olmamak,
Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olmak,
Kamu görevlisi ise görevinden çekilmiş olmaktır.
3. Milletvekili Sıfatının Kazanılması ve And İçme
Milletvekili seçilenler saptanarak il seçim kurulu tarafından tutulan tutanak ile milletvekilliği sıfatını kazanırlar.
4. Görevden Çekilmedikçe Aday Olamayan ve Milletvekili Seçilemeyenler
Yüksek yargı üyeleri, hakimler ve savcılar, YÖK üyeleri, Kamuda çalışan memurlar,TSK mensupları görevlerinden çekilmeden aday olamazlar.
5. Milletvekilliği İle Bağdaşmayan İşler
TBMM Üyeleri (Milletvekilleri);Devlet ve diğer kamu tüzel kişilerinde ve bunlara bağlı kuruluşlarda, Devletin veya diğer kamu tüzel kişilerinin doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak katıldığı teşebbüs ve ortaklıklarda, Özel gelir kaynakları ve özel imkanları kanunla sağlanmış kamu yararına çalışan kurumların yönetim ve denetim kurullarında görev alamazlar , vekili olamazlar temsilcilik ve hakemlik yapamazlar.
6.Parlamenter Muafiyet
Bu durumdan milletvekilleri ve milletvekili olmayan bakanlar yararlanmaktadır.
Yasama Sorumsuzluğu: Milletvekilleri meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden TBMM’de ileri sürdükleri düşüncelerden sorumlu olamazlar.Buna , ‘’yasama sorumsuzluğu’’ denir. Hareket ve küfür etme gibi sözlü suçlar da sorumsuzluk kapsamındadır.
Yasama Dokunulmazlığı: Seçimden önce veya sonra , bir suç işlediği ileri sürülen milletvekillerinin , Meclis’ten karar alınmadıkça sorguya çekilememesi , tutuklanamaması veya yargılanmamasıdır.
Yasama dokunulmazlığı Meclis kararı ile kaldırabilir.
7. Milletvekilliğinin Düşme Nedenleri
Milletvekilliğin Düşmesi İle İlgili Meclis Kararına Gerek Olan Durumlar:
Milletvekilliliği görevinden istifa etmek (istifa),
Meclis çalışmalarına özürsüz veya izinsiz olarak bir ay içerisinde toplam beş birleşim günü katılmama (devamsızlık)
Milletvekilliğinin Düşmesi İle İlgili Meclis Kararına Gerek Olamayan Durumlar (Kendiliğinden)
Milletvekili seçilmeye engel bir suçtan hüküm giyme kısıtlı olma,
Ölüm veya yeniden seçilmeme,
Cumhur başkanı seçilme,
Milletvekilinin mahkeme kararı ile kısıtlanması ve bu kararın TBMM genel kuruluna bildirmesidir.
Milletvekillerinin Ödenek Yoluk Emeklilik Ve Sosyal Hakları
TBMM üyelerinin ödenek ve yollukları ile sosyal hakları emeklilikleri ve tazminatları özel kanunla düzenlenir.
Kpss genel kültür vatandaşlık dersine ait Yasama konusunu işledik. Bir sonraki kpss vatandaşlık dersi konumuz TBMM’nin Çalışma Düzeni olacaktır.
Henüz Yorum Yazılmamış ilk yorumu sen yap