İngilizce Zamanlar konusuna yani Tensler konusu, ÖSYM’nin uyguladığı Yabancı Dil Sınavı’nda (YDS) ikinci bölüm, adayların İngilizce diline dil bilgisi özelinde hakimiyetini ölçmeyi amaçlar. Bu bölümde adaylara toplamda on soru sorulur ve dağılım şu şekildedir:
3 Tenses (Kipler) sorusu
2 Prepositions (Edatlar) sorusu
5 Conjunctions and Linking Words (Bağlaçlar) sorusu
Bu yazımızda, ingilizce zamanlar, tensler yani kipler konusunda sizlere yardımcı olmaya çalışacağız. İngilizce zamanlar konusu, bu konuya ait soru çözümleri aşağıda video ve yazılı olarak anlatılmaktadır.
İngilizce Zamanlar – Tensler
Çok yüksek bir yüzdeyle, bu ipucu sayesinde her soruda en az iki şıkkı eleme imkanınız bulunmaktadır. İngilizce ve Türkçe dil bilgisi ile tam bağlantı kuramayacağımızdan, yazının bu bölümünde bazı İngilizce terimlerden faydalanmamız gerekiyor. İngilizce Zamanlar konusunda temel olarak iki zaman (Present ve Past), üç aspect (Simple, Continuous ya da Progressive ve Perfect) ve iki voice (Active ve Passive) vardır. İlk olarak saydığımız iki zamanın yanında, gelecek zaman için kullanılan will’in de içinde bulunduğu modal verbs vardır. Dilek-şart kiplerine benzetebileceğimiz bu modal fiiller de Simple, Continuous ve Perfect hallerde bulunurlar ve yine her modal fiilin Active ve Passive durumu mevcuttur.
Daha rahat kavrayabilmeniz için dilerseniz aşağıdaki tabloyu inceleyiniz:
Örnek soru çözümlerinde daha rahat kavrayacaksınız ki zaman uyumu konusunda, cümlenin bir tarafının present yapıda olması durumunda, diğer tarafının past olmaması gerekiyor. Tabi ki istisna durumlar yaşanabilir. Ancak, YDS seviyesindeki bir sınavda eğer böyle bir soru sorulursa bunu yakalamanız için ya çok dikkatli bir şekilde soruyu çözmelisiniz ya da İngilizce seviyeniz size zaten sıkıntı yaratmayacak bir seviyede olmalı. Tablodaki renklendirmelere bakacak olursak, az önce belirttiğim gibi bir istisna olmaması hâlinde, cümlenin ilk tarafı mavi renkteki bir zaman ise, ikinci bölümde yine mavi renkteki bir zaman ile olmalı. Çok karışık geldiyse bir örnek çözerek durumu kolaylaştırmaya çalışalım:
(KPDS 2011 – İlkbahar) In general, the body —– nutrients best from foods in which the nutrients are diluted dispersed among other ingredients that —– their absorption.
- can absorb / would have facilitated
- absorbs / may facilitate
- were to absorb / would facilitate
- has absorbed / used to facilitate
- might absorb / must have facilitated
Soru köküne bakmadan A, D ve E şıklarının elendiğini görmelisiniz. Bu soruda zaman uyumunun gerekli olduğunu, cümlede herhangi bir zaman zarfı olmadığından bu cümlenin present tense ile kurulması gerektiğinden anlıyoruz. Yani, “Pink was not a trendy color among the men in the past years, but now it is very popular in their shirts.” gibi bir cümlemiz olduğu durumlarda, birden fazla zaman zarfının kullanıldığı sorularda, tense uyumunu aramayabilirsiniz. Zaman zarfı konusu da bizi ikinci adıma yöneltiyor.
Zaman uyumu konusundan sonra aramanız gereken ikinci ipucu zaman zarflarıdır. İngilizcedeki hemen her zamanın zarfı kesindir.
Zaman zarflarına bir bütün hâlinde bakmak istersek:
| Simple Present | Present Continuous (Progressive) | Simple Past | Simple Future | Present Perfect | Present Perfect Continuous |
| *read *reads | *am/is/are reading | *wrote | *will write | *have/has written | *have/has been writing |
| every _______ day Monday week month etc. on _______ Mondays weekends etc. always usually often generally sometimes occasionally rarely seldom hardly ever never
| now at the moment for the moment currently temporarily
this _______ week month year etc.
today
| yesterday last ______ night week year etc. the last time the first time ______ ago two days one week etc. earlier _____ today this week etc.
| tomorrow
tonight
next _____ week month year etc.
the next time | _____ times many several a couple of since _____ last ___ March 1987 etc. up to now so far lately recently already in a long time yet how long ever | all ____ long day morning week since _______ 3 o’clock yesterday etc. for the last/past ___________ two days three hours etc. how long |
| PAST PROGRESSIVE (Continuous) was/were reading when while | PAST PERFECT had read By the time | ||||
İngilizce zamanlar konusunda, zaman zarfları ile de bir örnek soru çözümüne aşağıda birlikte bakalım:
The fire had spread to the stable ——– the fire department arrived.
- A) until
- B) after
- C) by the time
- D) already
- E) since
Çok açık bir şekilde bu sorunun kökünde past perfect + simple past tense yapısının olduğunu görmekteyiz. Yukarıdaki tabloya bakacak olursak past perfect’i simple past ile bağlayan zarfın by the time olduğunu görürüz. Zaten, cümlenin anlamına da çok rahat uyuyor. Dolayısıyla cevap C seçeneğidir.
Dikkat etmeniz gereken, zaman uyumuyla da bağlantılı olan bir konu da, “if conditionals” yani şart cümleleridir. Conditionals, Type 0, 1, 2, 3 ve mixed olmak üzere 5 türde bulunur. Kısaca ve tablo hâlinde bakacak olursak;
| Type | If Clause | Main Clause |
| Zero Conditional | If you don’t have your breakfast every day, | you get hungry around 11 o’clock. |
| If you attend to this teacher’s lessons regularly, | you always get extra 15 points. | |
| First Conditional | If you make this dog angry, | it will eventually attack you. |
| If it doesn’t snow tomorrow, | I will take you to the airport. | |
| Second Conditional | If I had a million dollars, | I’d move to Malta. |
| If I spoke Chinese, | I’d be able to speak to this tourist. | |
| Third Conditional | If you had driven more carefully, | you wouldn’t have killed that deer. |
| If Carla had made it to the party, | we all would have enjoyed more. | |
| Mixed Conditional | If I had studied for the exam, | I would have a better degree now. |
| If I were rich, | I would have bought that Ferrari we saw yesterday. |
ÖSYM, “if clauses” konularında çok fazla riske girememektedir. Nedeni ise, zaten farklı anlamlara gelebilen bu yapının itiraza karşı çok da güçlü olamamasıdır. Dolayısıyla, eğer conditionals types konusunu iyi kavrarsanız (tabi unless ile birlikte), sınavda soru kaçırmanız pek mümkün olmaz. Bu da bir şart cümlesiydi hem de “type 0”, ama kimisi “type 1” de diyebilir. İşte bu yüzden, ÖSYM’nin conditionals soruları gayet nettir. Örnek sorumuzu aşağıda birlikte gözden geçirelim.
(ÜDS 2007) If they —- us their plans at the beginning, these problems —- us now.
- A) showed / would not have been worrying
- B) had shown / would not be worrying
- C) show / will not be worrying
- D) have shown / could not be worrying
- E) will show / may not be worrying
İlk olarak, herhangi bir type kalıbına sığmayan D ve E şıklarını elemelisiniz. Her ikisi de yukardaki tabloda verdiğimiz kalıplara uymamakta. Bununla birlikte, if cümleciğindeki, yani cümlenin virgülden önceki kısmındaki zaman zarfının, at the beginning olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla, C şıkkı da zaman uyumundan eleniyor. Geriye de mixed conditionals konusunun iki farklı örneği kalıyor. Yine cümledeki zaman zarflarına baktığımızda, at the beginning ve now zarflarını görüyoruz. Yani, geçmişten şimdiki zamana geçiş yapan bir yapıya ihtiyacımız var. Bunu da B şıkkında rahatça görebiliyoruz.
Eğer hâlâ sorunun çözümü için bir adım daha atmanız gerekiyorsa, muhtemelen active / passive voice konusunda takılmışsınızdır. Bu aşamada en kolay tespiti, boşluktan sonra “by” edatını arayarak gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca, öznenin verilen eylemi yapabilme durumu, past participle dediğimiz fiilin üçüncü hâlinin kullanıldığı şıklar da işinizi oldukça kolaylaştıracaktır. Örnek sorumuz hemen aşağıda bulunmaktadır:
Cibyra is thought to —- in the 3rd century B.C. by Pisidion colonists who —- from the Milas region.
- A) have been established / may have come
- B) have established / should have come
- C) be established / would have come
- D) being established / might have come
- E) establish / could have come
Bu soruya da, şimdiye kadar uyguladığımız adımlarla yaklaşalım. Bunu belki anlatmaya bile gerek yok ama birinci boşluktan önce dikkat ederseniz “to” var. Bu yüzden D şıkkı hemen eleniyor, geri kalan şıkların ilk boşluğa infinitive yapıda fiil önerdiğini görüyoruz. Ardından, relative clause (who) kullanımı olduğundan belki çeldirici şıklarla karşılaşabilirdik ama burada cümlenin her iki tarafı da past tense yapısında. In the 3rd century B.C. yapısı kullanıldığından, “to” ile birlikte “have + V3” yapısını aramalıyız. Bu sebeple C ve E şıkkı da D şıkkı gibi eleniyor. Kalan A ve B şıkını ayıran tek farkın, tabi ilk bölüm için, active ya da passive voice olduğunu söyleyebiliriz. Yukarda belirttiğimiz gibi, “by” edatını da gördüğümüzden ve establish fiilinin genellikle passive yapıda kullanıldığını söyleyebildiğimizden, B seçeneği de elenir ve doğru cevap olarak sadece A seçeneği kalır.
İngilizce zamanlar konusunda dikkat etmeniz gereken bir diğer husus da modal fiillerde yaşanabilir. Modal fiillerin cümlelere kattığı anlamları biliyor olmanız, modal sorularını çözmeniz için hayati öneme sahiptir. Bu fiillerin, present ve perfect kullanımları çoğu zaman anlamı değiştirir. Modal fiiller için de bir örnek çözelim:
Teacher 1: This student circled the mistakes in the text, but she didn’t correct them, so she will only get half marks.
Teacher 2: She ——– the instructions properly.
- Couldn’t read
- Shouldn’t read
- Needn’t read
- Had better not read
- Mustn’t have read
Bu tip soruların, ÖSYM sınavlarında seçici sorular olduğunu söylemeliyim. Eğer modal verbs konusuna tam hâkim değilseniz, böyle soruları kaçırabilirsiniz. O yüzden, muhakkak bu dilbilgisi konusuna özel zaman ayırmanızı tavsiye ederim. Soruya dönecek olursak; iki öğretmenin bir öğrencinin verdiği eksik cevap konusunda konuştuğunu tasavvur edebiliyoruz. Zaten B ve D şıklarının anlamı aynı. C seçeneği de anlamdan dolayı elenmekte. Geriye kalan A ve E seçeneklerinde ise ikinci öğretmenin öğrenci konusunda bir tahmin yürüttüğünü gördüğümüzden, geçmişteki ihtimaller için kullandığımız must have V3 yapısı direk karşımıza çıkmalı. Bu doğrultuda E seçeneğini işaretlememiz gerekir.
İngilizce zamanlar konusunda yani Tense sorularını çözerken dikkat etmemiz gereken hususları bir liste hâline getirirsek;
- Şıklardaki zaman uyumunu mutlaka arayın.
- Zaman zarflarını mutlaka işaretleyin ve şıklardan bu zarflara uygun olanlara odaklanın.
- If conditionals konusunda sıkıntı yaşamamaya özen gösterin. Bunun için hem soru çözün hem de konu tekrarını esaslı bir İngilizce kaynaktan çalışın. Her tipin anlamını ve kullanım amaçlarını da öğrenin.
- Active / Passive sıkıntısı yaşarsanız, “by” edatına ve öznenin eylemle olan ilişkisine bakın.
- Modal verbs konusuna hak ettiği zamanı ayırın. Yine bu fiillerin hangi bağlamlarda kullanıldığına özen gösterin.
- Zıtlık belirten zarfların ve Relative Clause’ların zaman uyumu konusunda çeldiricilerle dolu olduğunu unutmayın.
- Mutlaka, bol bol soru çözün. Hem zamanı daha etkili kullanmak, hem de ÖSYM havuzundaki yapılara iyice alışmanız için bu konuya önem verin.
İngilizce Zamanlar – Tensler Soru Çözümü
İngilizce Zamanlar yani tenses konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki YDS İngilizce konumuz Prepositions yani İngilizce edatlar olacaktır.
harikasınız. Allah razı olsun.