Ek fiil , diğer bir tabirle ek eylemler, Kpss Türkçe dersindeki sözcük çeşitlerinden fiiller konusunun devamı niteliğindedir. Ek eylem konusu içinde, ek eylem çeşitleri, kullanım şekilleri örneklerle beraber işlenecektir. Bir önceki konumuz olan fiillerin devamı niteliğinde olan bu konunun ayrıntılarına geçelim.
Ek Fiil (Ek Eylem) ve Çeşitleri
Eylemlere gelerek onları bileşik zamanlı (iki zamanlı), isimlere gelerek onları yüklem yapan eklerdir. Ek fiil ektir, sözcük değildir. Ek fiil çeşitleri 2 ana başlıkta toplanmaktadır.
1) Fiillere gelen ek fiil: Bileşik zaman ekleridir. (idi, imiş, ise)
Sorduysam
Demişti
Görmüşse
Görmüştü
2) İsim soylulara gelen ek fiil: İsim soylu sözcükleri yüklem yapan eklerdir. Ayrıca ‘ise’ olarak isim soyluya gelir ve koşul anlamı verir.
Ali’dir
Evdeyse
Hastayım
Mutluysa iyidir.
Biz genciz bu nedenle dinciz.
Bir zamanlar buradaydık.
İsim soylulara gelen ek fiilin 4 şekli vardır:
- Ek Fiilin Hikayesi: Di’li geçmiş zamanla oluşur. (-idi)
Çalışkandık
Bendim
- Ek Fiilin Rivayeti: Miş’li geçmiş zamanla oluşur. (-imiş)
İyiymişim
Zormuş
Vefasızmışsın
Huzurluymuşlar
- Ek Fiilin Şartı: (ise)
Sınav yarınsa gelir.
Sensen sevinirim.
O da benim gibiyse.
- Ek Fiilin Geniş Zamanı: (-im, -sin, -dir, -iz, -siniz, -dirler)
İyiyim
İyisin
İyisiniz
İyidir
İyidirler
Burası güzel (dir)
Adı Kezban (dır)
Şimdi uyuyordur. (Ek fiil olasılık anlamı katmış)
Ders bitmiştir gidebilirsiniz. (Ek eylem burada ise kesinlik anlamı katmış)
Yarın gelecektir. (olasılık anlamı)
Güzeldir => Güzel değildir.
Pahalıymış => Pahalı değilmiş.
Kpss Türkçe dersindeki isim soylu sözcükere gelen ek eylemlerle belirteceğimiz bir diğer nokta da, fiilimisilerin de isim soylu sözcük olmalarıdır. Bu nedenle de isim soylu sözcüklere gelen ek eylemleri alırlar. (Fiilimsilerle ilgili konumuz ek fiil konusundan sonra gelmektedir.)
Bulanlarmış (Buradaki ‘Bulanlar’ kelimesi fiilimsi ve isim soylu yüklemdir ve ek eylem almıştır.)
Çalışmaktır. (Aynı şekilde buradaki ‘Çalışmak’ kelimesi de fiilimsi ve isim soylu yüklemdir ve ek eylem almıştır.)
Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki Ek Fiil konusunu ve bu konuya ait ek eylem çeşitlerini inceledik. Bir sonraki Türkçe konumuz Fiilimsiler olacaktır.
Henüz Yorum Yazılmamış ilk yorumu sen yap