Bilişsel gelişim dönemleri Bruner’ın Eylemsel Dönem, İmgesel Dönem ve Sembolik Dönem olarak belirlediği başlıkları altında incelenecektir. Bu Konu kpss eğitim bilimleri gelişim psikoljisi dersinde yer almaktadır. Önceki konumuzda Vygotsky’nin Kuramında Temel Kavramların detaylarını işlemiştik. Şimdi Bruner ve Bilişsel Gelişim Dönemlerini ele alalım.
Bruner ve Bilişsel Gelişim Dönemleri
Bruner da Piaget gibi bilişsel gelişimi evrensel bir anlayış biçimi ile incelemiştir. Ona göre bilişsel gelişim, tepkilerin uyarılardan bağımsız hale gelmesidir. İlk çocukluk yıllarında birey çevreden gelen uyarıcılara bağlıdır. Yani tepkiler uyarıcılara bağlıdır. İlerleyen süreçte ise özellikle dil kazanıldıktan sonra uyarıcılar kontrol edilmeye başlanır ve tepkiler uyarıcıdan bağımsız hale gelmeye başlar.
Bruner’a göre;
- Bir kültürün içinde doğmuş olmak bilişsel gelişim için yeterli değildir. Bilişsel gelişim süreci etkili bir öğretici-öğrenici ilişkisi gerektirir. Öğretici olan kişi çocuğun öğrenimini adım adım ilerleyecek biçimde şekillendirmelidir. Bu olaya yol gösterme denir. Buna göre öğretmenler, anneler, babalar ve toplumun tüm üyeleri çocukların bilişsel gelişimini kazanmada ve öğretmede sorumluluk sahibidir.
- İnsanlar ancak dil kullanarak iletişim kurabilir, tartışabilir ve dil sayesinde birbirine öğretebilirler.
- Bruner bilişsel gelişimi “ bireyin kendisinin farkında olmasıdır” şeklinde açıklar.
- Bireylerin bilişsel gelişim seviyelerine göre olaylara bakış açıları da değişmektedir. Örneğin küçük bir çocuğun yağmur yağması ile ilgili görüş ve düşünceleri olgun bireyin düşüncelerinden farklıdır.
- Bruner’da bilişsel gelişimi Piaget gibi bilginin kodlanması, işlenmesi, depolanması ve sıralanması şeklinde incelemiştir.
Bilişsel Gelişim Dönemleri
Kpss gelişim psikolojisi dersinde Bruner’ın bilişsel gelişim dönemlerini inceleyelim.
- Eylemsel Dönem(0-3 yaş)
- Bilişsel gelişimin ilk aşamasıdır.
- Bu dönemde çocuk çevreyi anlama çabası içindedir.
- Bu dönemde psikomotor öğrenmeler yoğundur.
- Öğrenmeler yaparak-yaşayarak gerçekleşir.
- Bu dönem çocukları için nesneler sadece birer araçtır. Nedenleri sorgulamazlar.
- İmgesel Dönem (4-6 yaş)
- Bilişsel gelişimin ikinci aşamasıdır.
- Görsel bellek gelişmiş fakat yeterli düzeyde değildir.
- Çocuklar algılarının tutsağı durumundadırlar.
- Gördükleri bir nesne ortamdan kaldırıldığında bile onu tarif veya resmedebilirler.
- Sembolik Dönem (7 yaş ve üstü)
- Bilişsel gelişimde son dönemdir.
- Çocuk artık birçok alanın sembolünü kullanabilir.
- Atasözleri ve deyimler gibi soyut düşünceler içeren cümleleri anlar ve kendi de düşüncelerini bu şekilde anlatabilir.
Kpss eğim bilimleri gelişim ve öğreneme dersi Bruner ve Bilişsel Gelişim Dönemlerini inceledik. Bir sonraki gelişim psikolojisi dersi konumuzda Yetişkinlerde Bilişsel Gelişimi inceleyeceğiz.
Bruner ve dil gelisimi de aciklasaydiniz keske
örnekler çok güzel nett