klasik koşullanma ilkeleri 2

Klasik Koşullanma İlkeleri 2

Klasik koşullanma ilkelerinin ikinci bölümünde genelleme (uyarıcı genellemesi), ayırt etme, korku koşullanması, geçici koşullanma, birden fazla uyarıcıya koşullanma, engelleme ve gölgeleme kavramlarını irdeleyeceğiz. Kpss gelişim psikolojisi içinde klasik koşullanma ilkelerinin ikinci bölümündeki kavramları sıralayalım.

Klasik Koşullanma İlkeleri 2

Kpss gelişim psikolojisi klasik koşullanma ilkelerine genelleme ile devam ediyoruz.

Genelleme (Uyarıcı Genellemesi): Bir uyarıcıya benzeyen diğer uyarıcılara da aynı tepkinin verilmesidir.

Köpekten korkan bir çocuğun diğer bütün tüylü hayvanlardan da korkması uyarıcı genellemesine örnektir.

Ayırt Etme: Genellemenin tam tersidir. Bir tepkinin tek bir nesne ya da durum karşısında sergilenmesi ve bunun dışındaki hiçbir nesne ya da duruma karşı sergilenmemesidir.

Anaokulunda azar işittiği için oyuncakları toplayan Emre’nin eve geldiğinde oyuncakları toplamaması.
Genelleme benzer uyarıcılara aynı tepkinin verilmesi iken, ayırt etme benzer uyarıcılar olsa dahi sadece içindeki tek bir uyarıcıya tepki verilmesidir.

Korku Koşullanması: Koşullu bir uyarıcıyla korku tepkisi eşleştirildiğinde, korku koşullanması ortaya çıkmaktadır.

Oğlu kibriti eline her aldığında anne yüksek sesle çocuğuna bağırır. Bir süre sonra sonra çocuk kibritten korkmaya başlar.

Geçici Koşullanma: Koşulsuz uyarıcının organizmaya eş aralıklarla verilmesidir. Bu koşullanma sürecinde sadece koşulsuz uyarıcı kullanılır.

Saat başı et verilen köpek, bir sonraki saat başında et olmasa dahi ister istemez salya salgılayacaktır.

Birden Fazla Uyarıcıya Koşullanma (Üst Düzey Koşullanma): Organizmanın birden fazla sayıda koşullu uyarıcıya aynı tepkinin vermesinin sağlanmasına üst düzey koşullanma denir. Koşullanan uyarıcı sayısı iki ise ikinci dereceden koşullanma, üç ise üçüncü dereceden koşullanma denir.

Birden fazla uyarıcıya koşullanma sağlamak için organizma önce bir uyarıcıya koşullandırılır. Daha sonra bu koşullu uyarıcı, koşulsuz uyarıcı yerine kullanılarak yeni bir nötr uyarıcı ile ilişkilendirilir.

1. Düzey:

Zil > Salya

Zil+Işık > Salya

2. Düzey

Işık > Salya

Islık + Işık > Salya

3. Düzey

Islık > Salya

Şimdi de klasik koşullanma ilkeleri içinde birden fazla uyarıcıya koşullanmanın gerçekleşmeme nedenlerini inceleyelim.

  • Gölgeleme: Aynı anda ortama giren iki uyarıcıdan birisinin şiddetinin daha fazla olması ve organizmanın şiddetli olan uyarıcıya tepki vermesidir. (Koşullu Uyarıcı)
İki uyarıcı aynı anda verilmek zorunda ve bunlardan birisi daha baskın olmak zorundadır.
Hem zil sesi hem de ışık aynı anda verildikten sonra ortama et konur. Birkaç denemeden sonra köpek sadece zil sesine salya salgılarsa gölgeleme gerçekleşir.
  • Engelleme: İki uyarıcı ortama sırayla verilirken şiddetli olan uyarıcı ya da ilk koşullanılan uyarıcı (ilk uyarıcı değil dikkat) ikincisine izin vermez.
Engellemede baskınlık değil ket vurma söz konusudur.
Zil sesine salya tepkisi için koşullanan köpeğe önce zil sesi sonra ışık verilirse köpek ışığa koşullanmaz. Çünkü zil sesi ışığı engeller.

Kpss eğitim bilimleri öğrenme psikolojisi dersine ait klasik koşullanma ilkeleri içinde yer alan genelleme, ayırt etme, korku koşullanması, geçici koşullanma, birden fazla uyarıcıya koşullanma, engelleme ve gölgeleme kavramları tamamlanmıştır. Bir sonraki öğrenme psikolojisi konusu yine klasik koşullanma ilkeleri içinden son işleyeceğimiz ön koşullunma, öğrenilmiş çaresizlik, kendini gerçekleştiren kehanet ve Garcia etkisi kavramları olacaktır.

, , , ,

5 Yorum Yapılmış Klasik Koşullanma İlkeleri 2

  1. Belma 10 Mayıs 2017 at 21:56 #

    Kendiliğinden geri gelme ne

  2. Ertugrul 06 Şubat 2016 at 02:24 #

    Gelmedigi an engelleme oluyor iste

  3. Ercan Uzun 04 Ağustos 2015 at 13:00 #

    Birden fazla uyarıcıya koşullanma;

    Zil (nötr) ===> Salya yok
    Et (koşulsuz) ===> Salya
    _______
    Zil (koşullu) ===> Salya 1.Dereceden

    Işık(Nötr) ===> Salya Yok
    Zil (Koşullu) ===> Salya
    _______
    Işık (koşullu) ===> Salya 2.Dereceden

    Islık (Nötr) ===> Salya yok
    Işık (Koşullu) ===> Salya
    _______
    Islık (Koşullu) ===> Salya 3.Dereceden

  4. olcay 14 Mayıs 2014 at 17:12 #

    1. Düzey:

    Zil > Salya

    Zil+Işık > Salya

    2. Düzey

    Işık > Salya

    Islık + Işık > Salya

    3. Düzey

    Islık > Salya

    burada 2. düzey koşullanma gerçekleşmez çünkü zilden sonra ışık vermişsiniz ışıktan sonra zili vermeniz gerekirdi.

    • Talip Kurumehmet 30 Haziran 2015 at 00:37 #

      Olcay attı şampiyonluk geldi

Bir Cevap Yazın