Bu yazımızda KPSS yani Kamu Personeli Seçme Sınavına yönelik bilgi vereceğiz.

Liseden mezun olan her öğrenci KPSS sınavını duymuştur. Peki gerçek anlamda KPSS Nedir? Bu sınava kimler girebilir? Sınavda kaç soru var? Bu sınavlara hazırlanırken nelere dikkat etmeliyiz?

KPSS Nedir?

Kamu alanlarında çalışmak isteyen adayların girdikleri sınavdır. Temel anlamda 3 tane KPSS sınavı vardır. Bunlar: KPSS Lisans, KPSS Önlisans ve KPSS ortaöğretim. Bunları kısaca açıklayacak olursak:

KPSS Lisans: 4 yıllık ve üstü lisans programlarından mezun olan adayların girebildiği sınavdır.
KPSS Önslisans: 2 yıllık önlisans programlarından mezun olan adayların girebildiği sınavdır.
KPSS Ortaöğretim: Liseden mezun olan adayların girebildiği sınavdır.
KPSS Lisans sınavına girmek isteyen adaylar diğer iki KPSS sınavına giremezler. Bu sınavların zorluk derecesi de giderek artmaktadır. KPSS Önlisans ile KPSS Ortaöğretim iki yılda bir yapılmaktadır. Bu yıllar genellikle çift yıllardır.

KPSS’de Hangi Derslerden Sorular Çıkmaktadır?

KPSS Çıkmış Sorular incelendiğinde 3 KPSS sınavında da ortak dersler sorulduğu görülmektedir. Bu dersler: Türkçe, matematik, geometri, tarih, coğrafya, vatandaşlık ve güncel bilgiler. 3 sınavda da 120 soru sorulmakta ve soruların çözümü için 130 dakika süre verilmektedir. 3 KPSS sınavda da 4 yanlış 1 doğruyu götürdüğü için dikkatli olmak gerekir. KPSS sınavlarında sorulan 120 soru 60 genel yetenek 60 genel kültür olmak üzere 2 bölüme ayrılır. Bilgenç bunun için 120 sorunun derslere göre dağılımını sizler için incelemiş:

• Türkçe: 30 soru
• Matematik: 27 soru
• Geometri: 3 soru
• Tarih: 25 soru
• Coğrafya: 18 soru
• Vatandaşlık: 9 soru
• Güncel Bilgiler: 6 soru şeklindedir.

KPSS’de Hangi Konular Çıkmaktadır?

Üst paragraflarda KPSS sınavlarında hangi derslerden soru sorulduğunu belirtmiştik. Peki bu derslerin hangi konularından soru sorulmaktadır? Konu dağılımlarına geçmeden önce şunu belirtmek istiyoruz: KPSS sınavlarının zorluk dereceleri aynı değildir. Zorluk derecesine göre sıralayacak olursa, KPSS Lisans, KPSS Önlisanstan, bu da KPSS Ortaöğretimden daha zordur. Sınav içeriklerinde aynı konular yer almasına rağmen soruların zorluk derecesi arasında belirgin bir fark vardır. KPSS Lisans sınavında yer alan konuları için KPSS Lisans Konuları sayfamızı kontrol edebilirsiniz.

Kaynak:

https://www.bilgenc.com/2019-kpss-lisans-konulari-ve-soru-dagilimi/

Bu yazı Kpss 2019 Ders Dağılımları ilk olarak şurada görüldü: .

Mesleki gelişim süreci rehberlik dersinde işleyeceğimiz bir diğer başlık olup önem arz etmektedir. Kpss rehberlik dersinin bu bölümünde meslek seçiminde verilen kararlar, ortaöğretim sürecinde verilen mesleki kararlar, meslek seçiminde sunulan yardımların önemiyle beraber bu sürecin aşamaları ele alınacak.

Mesleki Gelişim Süreci

Meslek seçimi bir anda verilen bir karar değildir. Bu kararların mesleki gelişim süreci içinde biçimlendiği ise artık kesinleşmiştir. Peki mesleki gelişim sürecini tanımlamak istersek nasıl bir tanım ortaya çıkar?

Mesleki gelişim süreci, çocuklukta bir meslek fikrinin oluşmaya başladığı andan itibaren, yetişkinlikte herhangi bir meslek sahibi oluncaya kadar geçen evrelerden oluşu ve bu süreyi kapsar. Aslında bu tanımdan da konunun ana fikrini basitçe kavrayabiliriz. Aslında meslek seçiminde kritik bir süreç olan bu zaman zarfında birey iyi yönlendirilmeli ve bireye en uygun seçenekler sunulmalıdır.

Bunlarla beraber artık günümüzde mesleki rehberlik sadece ortaöğretim döneminde yapılan meslek seçimine yardım hizmetleri olarak değil, mesleki gelişim sürecinin çeşitli dönemlerinde bireylerin meslek seçimine hazır hale gelmesi için sunulan yardımlar olarak ele alınmaktadır.

Isaacson 1986 yılında mesleki gelişim sürecinin 5 aşamada yaşandığını belirtmiştir. Şimdi bu aşamaları inceleyelim.

Mesleki Gelişim Süreci Aşamaları

1) Uyanış ve Farkında Olma (5-12 Yaş)

Çocuk bu dönemde çevresinde bulunan yetişkinlerin bir meslek sahibi olduğu ve kendisinin de bir meslek edinmesi gerektiği konusunda farkındalık geliştirir. Bu dönemde çocukta meslek seçiminde kendi ilgileri ön plandadır. Özdeşime dayalı mesleki seçimler yapar.

2) Meslekleri Keşfetme ve Araştırma (12-15 Yaş)

Bu dönemde çocuklar çok fazla detaya girmeseler de meslekleri ve özelliklerini incelerler.

3) Karar Verme (15-18 Yaş)

Birey, kendi özellikleri ile meslekleri gerçekçi şekilde analiz ederek kendisine uygun bir mesleği tercih eder. Bu dönemde öğrencinin özdeşime dayalı meslek seçmesi beklenmez. Kendi yetenek ilgi ve kişilik özellikleriyle örtüşen bir meslek seçimi yapılmalıdır.

4) Hazırlık Aşaması (18-23 Yaş)

Bu dönemde birey, tercih ettiği meslekle ilgili eğitim sürecine girer.

5) İşe Yerleşme (23 Yaş ve Sonrası)

Mesleki gelişim süreci içindeki bu son aşamada birey artık eğitimini aldığı mesleği icra etmeye başlar.

Bu beş aşamayla birlikte Kpss Rehberlik dersindeki mesleki gelişim süreci konusunu tamamlamış olduk. Bir sonraki eğitim bilimleri rehberlik konumuz ‘Öğretim kademelerine göre mesleki gelişim görevleri’ olacaktır.

Bu yazı Mesleki Gelişim Süreci ilk olarak şurada görüldü: .

Mart ayında yapılması planlanan öğretmen atamalarına ilişkin kontenjan dağılımı MEB tarafından yayınlandı. Birçok aday öğretmenin merakla beklediği atama müjdesinden sonra gözler kontenjanlara çevrilmişti.

Öğretmen Kontenjan Dağılımları

2017 Mart ayında yapılacak atamaya ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı sözleşmeli öğretmen atamasına dair kontenjanlarını yayınladı. Atama aşağıdaki gibi olacak.

PDF dosyasına da buradan ulaşabilirsiniz:

http://ikgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_02/17150157_20.127_sYzleYmeli_YYretmen_AlYmY_Duyurusu.pdf

Birçok aday öğretmen 2016’daki atamadan sonra 2017’de atamanın ne zaman olacağını merakla bekliyordu. İsmet Yılmaz’ın atama müjdesinden sonra öğretmen adayları atama sayısına ve kontenjan dağılımlarına odaklanmıştı. Yukarıda belirtilen atama sayıları bazı bölümleri memnun edecek, bazı bölümleri de belki isyan ettirecek. Fakat yapılan atamalarda o bölümlerin çalışmaları, atama ihtiyaçları, o bölümden kalan mezun sayısı, revaçta olan öğretmenlik dalları, kapatılan bölümlerin mezunları ve daha birçok etken öğretmen atama kontenjanlarının belirlenmesinde etkili olmuştur.

Atama Takvimi 2017

Atama kontenjanlarının belirlenmesinden sonra atamaların ne zaman yapılacağı ve atama takviminin ne olacağı da Milli Eğitim Bakanlığının Twitter adresi üzerinden yayınlandı. Başvurular 15 Martta. Sözlü sınavlar ise 3-7 Nisan’da yapılacak.

Bu yazı Öğretmen Ataması Kontenjan Dağılımı 2017 ilk olarak şurada görüldü: .

Şubat ataması olacak mı olmayacak mı derken Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz’ın verdiği müjdeyle öğretmen adayları biraz da olsa rahat bir nefes aldı. İsmet Yılmaz 20 Bin öğretmen alımının olacağını ve duyurunun bu hafta yapılacağını belirtmişti.

20 Bin Öğretmen Alımı

Başbakan, Maliye Bakanı ve Çalışma ve Sosyal Bakanıyla yapılan toplantı yaptıklarını belirten İsmet Yılmaz 20 Bin öğretmen alımının yapılacağını ve öğretmen adaylarına hayırlı olmasını dilediğini belirtti.

Bu açıklamanın ardından öğretmen adaylarının merak ettikleri diğer soru başlıkları da şimdiden cevap bulmayı bekliyor. Atamanın tam olarak hangi tarihte yapılacağı, alımların kadrolu mu yoksa sözleşmeli mi olacağı, öğretmen adaylarının kendi branşlarından kaç atama yapılacağı şu anda akıldaki sorular.

Kadrolu mu Sözleşmeli mi?

20 Bin öğretmen atamasının kadrolu olması öngörülmüyor. Bilineceği üzere  Bütçe kanununda belirtilen maddeye göre tüm kurumların 5 bin kadrolu atama hakkı bulunuyor. Bu bağlamda 20 Bin öğretmen atamasının sözleşmeli olarak yapılması kuvvetle muhtemel.

Atama Şubatta mı Martta mı?

Açıklama henüz gerçekleşmişken öğretmen adaylarının aklındaki bir diğer soru da atamanın hangi ayda yapılacağı. Daha kadrolar ve alımlar bile belli değilken atamanın Şubat ayında yapılması çok zor gözüküyor. Dolayısıyla 20 bin öğretmen atamasının Mart ayında yapılması bekleniyor.

Bunların dışında İsmet Yılmaz, yeni bir uygulamaya geçileceğini ve atamaların artık Temmuz ayında değil de Şubat ayında yapılabileceğini belirtmişti. Bu ayrı bir konu, fakat 20 Bin öğretmen atamasının 2017 Şubat ayında yapılması mümkün gözükmüyor.

Hangi Branştan Kaç Atama Olacak?

Her atama haberinde denk geldiğiniz ve cevabını bulmadığınız bir soru da atamanın hangi branştan ne kadar olacağı. KpssKonu.Com olarak binlerce yanıltan kontenjan haberleri ve tahminleri yapmayacağız. Bundan önceki yıllarda ve atama öncesinde yapılan hiçbir tahminle atama kontenjanları birbirini tutmamıştır. Bu yüzden sizi yanıltmak istemeyiz. Çünkü bölümün mezunlarının bakanlıklardan randevu alarak görüşmeleri, talepler, adayların kendi uğraşlarıyla dertlerini anlatarak kendi bölümlerindeki atama bekleyenleri işaret etmeleri, günün şartları, fakülteler ve bakanlık arasında yapılan kulisler ve daha buna benzer birçok sebep öğretmen atamalarını belirlemektedir.

Bunların dışında o bölümdeki öğretmen fazlalığı, ilgili bölüme ait bekleyen mezun sayısı, ilgili bölüme ait öğretmen ihtiyacı da öğretmen atamalarındaki kontenjanların belirlenmesinde etkili.

Bu yazı 20 Bin Öğretmen Ataması ilk olarak şurada görüldü: .

Fiilde çatı konusu sözcük türleri içinde işleyeceğimiz son başlıktır. Kpss Türkçe dersinde yer alan fiillerde çatı konusunda öznesine göre fiil çatıları ve nesnesine göre fiil çatıları başlıklarını ele alacağız.

Fiilde Çatı

Fiilde çatı konusuyla ilgili çatı çeşitlerine geçmeden önce bu konuya ait ipuçlarını ve öne çıkan noktalarını inceleyelim.

Kpss Türkçe dersinde fiilde çatı konusunda şimdi de fiilde çatı çeşitlerini başlıklar halinde irdeleyelim.

A) Öznesine Göre Çatılar

Öznesine göre çatılarda, yüklemden sonra özneyi ve yüklemdeki özne çatı eklerini mutlaka aramalıyız. Özne yüklem ilişkisi 4 çeşittir.

1) Edilgen Fiil: Fiil mutlaka ”-il, -in, -l, -n” eklerinden birini almıştır. Fiildeki işi yapan gerçek özne belli değildir. Aslında işten etkilenen, yani nesne olan, özne konumuna geçmiştir. Buna sözde özne denilmektedir. Fiilde başkası tarafından yapılma anlamı vardır.

2) Dönüşlü Fiil: İşi yapanın ve işten etkilenenin aynı kişi olduğu eylemlerdir. Gerçek özne vardır ve yüklemi ”-l, -n, -il, -in” çatı eklerinden birini alır. Özne gerçek öznedir. Hem işi yapar hem de işten etkilenir.

3) İşteş Fiil: İşin birlikte veya karşılıklı yapıldığı, öznenin gerçek özne olduğu eylemlerdir. Yüklemi ”-ş, -leş” çatı eklerinden biri alır. Burada özne birden fazla varlıktan oluşur.

4) Etken Fiil: İşi yapanın belli olduğu yani öznenin olduğu eylemlerdir. Çatı eki almaz.

B) Nesnesine Göre Çatılar

1) Geçişli Fiil: ‘Neyi’ sorusunu cevaplayan ve nesne alan eylemlerdir.

2) Geçişsiz Fiiller: Nesne almayan fiillerdir.

Geçişli ve geçişsiz fiillerle ilgili aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

3) Oldurgan Fiil: Bu fiiller ”-it, -ir, -dir” eklerinden birini alır. Bu ekler geçişsiz bir fiile eklenmiştir. Geçişsiz fiiller bu eklerden birini alınca artık geçişli fiil haline gelirler.

4) Ettirgen Fiil: Nesnesine göre fiilde çatı konusundaki son ve dördüncü başlık olan ettirgen fiiller, ”-it, -ir, -dir” eklerinden birini almıştır. Ancak oldurgan fiilden farklı olarak bu ekler geçişli bir fiile eklenmiştir. Böylece fiilin nesne alma gücü arttırılmıştır.

Ettirgen fiilde başkasına yaptırma anlamı doğmaktadır. Yani özne işi kendisi yapmaz, başkasına yaptırır.

Aşağıdaki örneklerde ettirgen fiil örneklerini inceleyelim.

Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki Fiilde çatı konusunu da işlemiş olduk. Bir sonraki kpss genel yetenek Türkçe dersimiz Cümle Türleri olacaktır.

Bu yazı Fiilde Çatı ilk olarak şurada görüldü: .

Yapısına göre fiiller ve fiillerde zaman kayması, fiillerde anlam kayması ile fiillerde kip kayması başlıklarını bu bölümdeki Kpss Türkçe dersinde ele alacağız. Bir önceki konumuzda fiilimsileri örnekleriyle beraber işlemiştik. Bu konumuza da ilk olarak Yapısına Göre Fiiller başlığını irdeleyelim.

Yapısına Göre Fiiller

Yapısına göre fiiller 3’e ayırlmaktadır.

1. Basit Fiiller
2. Türemiş Fiiller
3. Bileşik Fiiller

Bileşik fiiller de kendi arasında anlamca kaynaşmış, kurallı ile isim soylu sözcük ve yardımcı eylemlerle oluşan birleşik fiiller olarak 3’e ayrılmaktadır.

Yapısına Göre Fiiller konumuza Basit Fiiller ile başlayalım.

1) Basit Fiiller: Hiç ek almayan ya da fiil çekim ekleri alan fiillerdir. Fiil çekim eklerini hatırlayacak olursak:

• Haber Kipi Ekleri (Zaman Bildirme): -miş, -di, -iyor, -ecek, -r
• Dilek Kipi Ekleri: -meli, -se, -sa
• Kişi Ekleri: Yapalım, yazmadık.
• Olumsuzluk Eki: Gelmeyeceksin, okuma.
• Ek Eylem: Gelmişti, gelecekse, gelirmiş.

2) Türemiş Fiiller: İçinde yapım eki olan fiillerdir.

3) Bileşik Fiiller: Birden fazla sözcükten oluşan, bazıları bitişik, bazıları ayrı yazılan fiillerdir. 3 Çeşit Bileşik Fiil vardır:

A) Anlamca Kaynaşmış Bileşik Fiiller

”Göze almak, canından bezmek, eli kalem tutmak, göz koymak, muradına ermek” gibi son sözcüğü fiil olan deyimlerdir. Deyimin tamamı yüklemdir ve tamamı bileşik fiildir.

B) Kurallı (Özel) Bileşik Fiiller

Kpss Türkçe dersindeki yapısına göre fiiller konusunda yer alan Kurallı bileşik fiillerin özelliklerini sıralayalım.

• 2 fiilden oluşurlar ve bitişik yazılırlar.
• 2 fiilin arasında bir ünlü bulunur.
• 2. fiilleri ortaktır. Ortak 2. fiillere göre 4 çeşidi vardır:

1) Yaklaşma Bileşik Fiili: Fiil + e + yaz

Yaklaşma bileşik fiilinin olumsuzu yoktur.

2) Süreklilik Bileşik Fiili: Fiil + e + dur-kal-gel

Süreklilik bileşik fiilinin de olumsuzu yoktur.

3) Tezlik Bileşik Fiili: Fiil + i + ver

4) Yeterlilik Bileşik Fiili: Fiil + e + bil

C) Yardımcı Eylemle Oluşan Bileşik Fiiller

İsim Soylu bir sözcükle yardımcı eylemden (etmek, olmak gibi) oluşan bileşik fiillerdir.

• İsteklenme Bileşik Fiili: Göresi gelmek, göreceği gelmek.
• Beklenmezlik Bileşik Fiili: Çalışacağı tutmak, geleceği tutmak.
• Bitirme Bileşik Fiili: Çalışmış bulunmak, hazırlanmış olmak.
• Başlama Bileşik Fiili: Gelir olmak, çalışmaz oldu.
• Yeltenme Bileşik Fiili: Söyleyecek olmak, gelecek olmak.

Fiillerde Kip, Zaman ve Anlam Kayması

Kpss Türkçe dersinde bu başlıkta da fiillerde kayma konusunu ele alalım. Fiil kayması, fiilin aldığı kip ve zaman ekiyle, anlatmak istediği kip ve zamanın farkıyla oluşur.

Örneklerle fiillerdeki kaymaları inceleyelim.

Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki Yapısına Göre Fiiller ve Fiillerde Kip, Zaman ve Anlam Kayması başlıklarını örnekleriyle beraber işledik. Bir sonraki Kpss Türkçe konumuz Fiillerde Çatı olacaktır.

Bu yazı Yapısına Göre Fiiller | Fiillerde Kayma ilk olarak şurada görüldü: .

Fiilimsiler (Eylemsiler) konusu KPSS Türkçe dersimizdeki bir diğer başlıktır. Bu konuda isim fiil ekleri ve örnekleri, sıfat fiil ekleri, görevleri ve zarf fiil konuları ele alınacaktır. Bir önceki konumuz ek fiillerdi. Şimdi de eylemsiler konusunu ayrıntılarıyla ve örnekleriyle işleyelim.

Fiilimsiler (Eylemsiler)

Fiilimsiler iş, oluş ve hareket bildiren ancak fiiller gibi çekimli olmayan sözcüklerdir. Yani kip, kişi ve zaman özelliği olmayan sözcüklerdir. Diğer bir tanımla fiilimsiler , eylem kök ya da gövdelerine getirilen; ama eylemin bütün özelliklerini göstermeyen sözcüklerdir.

Fiilimsilere ait birkaç özelliğe değinelim ve sonrasında da fiilimsi türlerini inceleyelim.

• Fiilimsilerin fiillerle ortak 2 özelliği vardır. Bunlar iş, oluş, hareket bildirmeleri ve olumsuz olabilmeleridir.

• Fiilimsiler isim soylu sözcüklerdir. İsim, sıfat ya da zarf olurlar.

• Fiilimsiler yüklem olunca isim soylu yüklemdir ve isim soylulara gelen ek eylemler alırlar.

• Fiilimsiler eylem, kök ya da gövdelerine getirilen ve yapım eki olan eylemsi ekleriyle oluşturulur.

• Her eylemsi yapısına göre türemiş sözcüktür. Ayrıca fiilimsiler cümlelerde yan yargı, yan cümlecik oluşturur. Kaç tane fiilimsi varsa o kadar yan cümlecik vardır.

Fiilimsi Türleri

Fiilimsiler cümlelerdeki görevlerine göre 3 türdedir. Bu türlere özgü de ekleri vardır.

1) İsim Fiil (Ad Eylem): İsim görevinde olan fiilimsilerdir. Yani isim tamlaması oluşturur, durum ekleri ve çoğul ekleri alırlar. İsim Fiil ekleri ”-me, -mak, -iş”.

2) Sıfat Fiil: Sıfat eylemler, cümlelerde isimden önce gelip o ismi niteleyen, böylece sıfat tamlaması oluşturan fiilimsilerdir.

Sıfat fiillerin nitelediği isim düşünce, adlaşmış sıfat olabilir.

Sıfat Fiillerin 2 görevi vardır. Bunlar, sıfat olmak ve adlaşmış sıfat olmaktır.

3) Zarf Fiil: Kpss Türkçe dersindeki fiilimsiler konusunun son başlığı olan Zarf fiilin ‘Zarf Eylem, Bağ Fiil, Bağ Eylem’ gibi adları da mevcuttur. Cümlelerde ne zaman sorusuyla zaman zarfı, nasıl sorusuyla da durum zarfı görevinde olan fiilimsiler zarf fiil olarak geçer.

Fiilimsiler konusun son başlığındaki zarf fiiller, cümlelere koşul anlamı verebilirler.

Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki Fiilimsiler konusunu, başlıkları ve türleriyle beraber bu dersimizde inceledik. Bir sonraki Türkçe konumuz Yapısına Göre Fiiller ve Fiillerde Kayma olacaktır.

Bu yazı Fiilimsiler ilk olarak şurada görüldü: .

Ek fiil , diğer bir tabirle ek eylemler, Kpss Türkçe dersindeki sözcük çeşitlerinden fiiller konusunun devamı niteliğindedir. Ek eylem konusu içinde, ek eylem çeşitleri, kullanım şekilleri örneklerle beraber işlenecektir. Bir önceki konumuz olan fiillerin devamı niteliğinde olan bu konunun ayrıntılarına geçelim.

Ek Fiil (Ek Eylem) ve Çeşitleri

Eylemlere gelerek onları bileşik zamanlı (iki zamanlı), isimlere gelerek onları yüklem yapan eklerdir. Ek fiil ektir, sözcük değildir. Ek fiil çeşitleri 2 ana başlıkta toplanmaktadır.

1) Fiillere gelen ek fiil: Bileşik zaman ekleridir. (idi, imiş, ise)

2) İsim soylulara gelen ek fiil: İsim soylu sözcükleri yüklem yapan eklerdir. Ayrıca ‘ise’ olarak isim soyluya gelir ve koşul anlamı verir.

İsim soylulara gelen ek fiilin 4 şekli vardır:

• Ek Fiilin Hikayesi: Di’li geçmiş zamanla oluşur. (-idi)

• Ek Fiilin Rivayeti: Miş’li geçmiş zamanla oluşur. (-imiş)

• Ek Fiilin Şartı: (ise)

• Ek Fiilin Geniş Zamanı: (-im, -sin, -dir, -iz, -siniz, -dirler)

Kpss Türkçe dersindeki isim soylu sözcükere gelen ek eylemlerle belirteceğimiz bir diğer nokta da, fiilimisilerin de isim soylu sözcük olmalarıdır. Bu nedenle de isim soylu sözcüklere gelen ek eylemleri alırlar. (Fiilimsilerle ilgili konumuz ek fiil konusundan sonra gelmektedir.)

Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki Ek Fiil konusunu ve bu konuya ait ek eylem çeşitlerini inceledik. Bir sonraki Türkçe konumuz Fiilimsiler olacaktır.

Bu yazı Ek Fiil ilk olarak şurada görüldü: .

Fiiller konusunda, fiil çeşitleri, fiillerde kip, zaman ve kişi, basit zamanlı fiiller ve bileşik zamanlı fiiller başlıkları örneklerle beraber işlenecektir. Bir önceki Kpss Türkçe dersimizin başlığı bağlaçlardı. Bu dersimizde de sözcük çeşitlerinden biri olan Fiiller konusunu detaylandıralım.

Fiiller (Eylemler)

Fiiller, iş, oluş, hareket bildiren; mutlaka kişisi, kip ve zamanı da olan sözcüklerdir. Bir diğer tanımla fiiller kılış, oluş ve durum bildiren sözcüklerdir. Tanımlardan da anlaşılacağı üzere bir sözcüğün fiil olabilmesi için kişi, kip ve zaman özelliğinin olması gerekmektedir.

Fiil ile yüklem aynı şey değildir. Çünkü yüklem fiil olabildiği gibi isim soylu da olabilir.

Fiil Çeşitleri (Eylem Çeşitleri)

1) İş – Kılış Fiilleri: İnsan tarafından yapılan ve nesne alabilen fiillerdir. Yani ‘Neyi’ sorusunu sorduğumuzda cevap verebilen fiillerdir. Bu soruyu fiilin 1. tekil kişisine sormalıyız.

2) Durum (Hareket) Fiilleri: Belli bir durumda, hareket şeklinde olmayı anlatan ve nesne alamayan fiillerdir. Yani fiilin 1. tekil kişisine ‘Neyi’ sorusunu sorduğumuzda cevap vermez.

3) Oluş Fiilleri: Oluşum anlamı taşıyan fiillerdir. Yani zaman içinde oluşumu ifade eder. Ayrıca nesne alamayan fiillerdir.

Fiillerde Kip – Zaman – Kişi

Fiillerde mutlaka kip, zaman ve kişi özelliği vardır. Yani fiiller çekimlenebilir. Bu nedenle fiil ve çekimli fiil aynı şeydir. Ayrıca fiillerde 6 kişi vardır.

Fiillerde 2 çeşit kip vardır. Bunlar haber kipleri ve dilek kipleridir.

1) Haber Kipleri: Zaman anlamlı kiplerdir. Zaman anlamı taşır ve 5 şekli vardır:

a) Miş’li Geçmiş Zaman: Duyulan, öğrenilen geçmiş zamandır.

b) Di’li Geçmiş Zaman: Görülen, bilinen geçmiş zaman.

c) Şimdiki Zaman: İş ve anlatış aynı zamandadır. ‘-yor’ ekiyle yapılır.

d) Gelecek Zaman: Anlatış öncedir, iş ise sonra yapılır. ‘-ecek, -acak’ ekleriyle yapılır.

e) Geniş Zaman: İş her zaman ve genel anlamdadır. ‘-r’ eki ile yapılır.

2) Dilek Kipleri: Zaman anlamı taşımayan kiplerdir ve 4 şekli vardır:

a) Gereklilik Kipi: ‘-meli, -malı’ ekleriyle yapılır.

b) İstek Kipi: ‘-e, -a’ ekleriyle yapılır.

c) Dilek (Şart) Kipi: ‘-se, -sa’ ekleriyle yapılır.

d) Emir Kipi: Kip eki yoktur. Kişi eklerini alabilir.

Basit ve Birşelik Zamanlı Fiiller

1) Basit Zamanlı Fiiller: Basit çekimli olarak da bilinen bu fiil türleri, haber kipi ya da dilek kipi eklerinden sonra ”idi, imiş, ise” anlamlı 2. bir ek daha almayan fiillerdir. Kısaca tek zaman ve kip eki alan fiillerdir.

Birleşik Zamanlı Fiiller: Bileşik çekimli fiillerdir. Haber kipi veya dilek kipi ekinden sonra ”idi, imiş, ise” anlamlı 2. bir zaman eki daha alan fiillerdir.

Kpss Türkçe dersindeki Birleşik zamanlı fiiller 3’e ayrılmaktadır:

a) Rivayet Birleşik Zaman (-imiş)

b) Hikaye Birleşik Zaman (-idi)

C) Şart Birleşik Zaman (ise)

Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki sözcük türlerinden olan fiiller konusu tamamlanmış oldu. Bir sonraki Türkçe konumuz fiillerle bağlantılı olan ek fiil (ek eylem) konusudur.

Bu yazı Fiiller ilk olarak şurada görüldü: .

Bağlaçlar , bağlaç türleri, bağlaçlarla ilgili örneklerin işleneceği bu Türkçe dersi aynı zamanda sözcük türlerinin de devamını oluşturmaktadır. Bir önceki KPSS Türkçe dersimizde ünlem konusunu örnekleriyle beraber işlemiştik. Şimdi de sıradaki konumuz olan bağlaçlar başlığını ayrıntılarıyla inceleyelim.

Bağlaçlar

Cümle içindeki eş görevli sözcükleri, tamlayanları, tamlananları, sıfatları, aynı ögeleri (özneleri, nesneleri, zarf tümleçleri, dolaylı tümleçleri) birbirine bağlayan sözcüklerdir. Daha kısa bir tanımla bağlaçlar, sözcükleri, cümleleri ve söz öbeklerini birbirine bağlar.

Bağlaçlar anlamca ilgili cümleleri de birbirine bağlar. Bağımsız ayrı cümleler arasında kullanılır.

Bağlaç Türleri

Türkçe dersinde Kpss sınavlarında ve diğer sınavlarda karşımıza çıkan belli başlı bağlaç türlerini listeleyelim.

İle Bağlacı: ‘Ve’ anlamındaysa bağlaçtır.

Nitekim Bağlacı: Her zaman bağlaçtır. Sonuç bildirme, kanıt bağlacıdır.

Çünkü (Zira) Bağlacı: Eş anlamlı bağlaçlardır. Sebep, gerekçe açıklama bağlaçlarıdır.

Hatta , Üstelik Bağlacı: Her zaman bağlaçtır.

-De Bağlacı: Her zaman bağlaç görevindedir. Bağlaç olan -de ayrı bir sözcüktür ve her zaman ayrı yazılır. Benzeşmeden etkilenmez. Çoğu zaman ‘bile’ ve ‘dahi’ bağlaçlarının anlamlarını karşılar.

Bile , Dahi Bağlacı: Her zaman bağlaçtır.

-Ki Bağlacı: Her zaman bağlaç görevindedir.

İse Bağlacı (-se, -sa): ‘Oysa’ anlamı veren, karşılaştırma yapan ‘ise’ sözcükleri bağlaçtır.

Yeter ki Bağlacı: Koşul bağlacıdır ve her zaman bağlaçtır.

Yoksa Bağlacı:

Sonra Bağlacı: 

Ancak, Yalnız Bağlacı: ‘Ama, fakat’ anlamlarında bağlaç görevinde olurlar.

Ne….ne Bağlacı: Olumsuzluk anlamı ve arasına, ortasında anlamı veren bağlaç türüdür.

Türkçe dersindeki Bağlaçlar konusunda son olarak aşağıdaki bağlaç türlerine bir göz atalım.

Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki sözcük türlerinden olan Bağlaçlar konusunu ve bağlaç türlerini örnekleriyle beraber işlemiş olduk. Bir sonraki Kpss Türkçe konumuz Fiiler olacak.

Bu yazı Bağlaçlar ilk olarak şurada görüldü: .