Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti

Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti konumuzda Çalışma ile ilgili hükümler, Toplu sözleşme, grev hakkı ve lokavt, Ücrette adalet sağlanması bölümlerini inceleyeceğiz. Uzun bir konu olduğu için 3 bölüme ayırarak incelediğimiz Sosyal ve Ekonomik Haklarının ikinci bölümünü oluşturmaktadır. . Önceki konumuzda kpss vatandaşlık dersi Sosyal ve Ekonomik Haklarını incelemiştik. Sıradaki konumuzda ise Çalışma ve Sözleşme Hürriyetini işleyeceğiz.

Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti

Herkes dilediği anda çalışma ve sözleşme kurma hürriyetine sahiptir. Çalışma ve Sözleşme Hürriyetinde özel teşebbüs kurmak serbesttir. Devlet bu özel kuruluşların milli ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlarına uygunluğunu sağlar.

1. Çalışma il ilgili hükümler

a.Çalışma hakkı ve ödevi

Çalışma ve Sözleşme Hürriyetine göre çalışma herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet çalışanın hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumakla yükümlüdür. Çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ortam hazırlamak için gerekli tedbirleri alır.

b.Çalışma şartları ve dinlenme hakkı

Kimse yaşına, cinsiyetine ve gücüne uygun olmayan işlerde çalıştırılamaz. Küçükler ve kadınlar ile engel durumu olanlar çalışma şartları bakımından korunurlar. Dinlenmek çalışanların hakkıdır. Ücretli hafta ve bayram tatilleri ve ücretli izin hakları kanunla düzenlenir.

c.Sendika kurma hakkı

Çalışanlar ve işverenler ekonomik ve sosyal haklarını korumak için izin almadan sendikalar ve üst kuruluşlar kurma, üye olma ve üyelikten serbestçe çekilme hakkına sahiptir. Hiç kimse bir sendikaya üye olmaya ya da ayrılmaya zorlanamaz. Sendika kurma hakkı kanunda belirlenen sebeplerle sınırlanabilir.

Sendika ve üst kuruluşların tüzükleri, yönetimleri ve işleyişleri Cumhuriyetin niteliğine ve demokrasiye aykırı olamaz.

d.Sendikal faaliyet

2. Toplu iş sözleşmesi, grev hakkı ve lokavt

İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal  durumlarını ve çalışma koşullarını düzenlemek için toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptir. Toplu iş sözleşmesinin nasıl yapılacağı kanunla düzenlenir.

Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında, uyuşmazlık çıkması halinde işçiler grev hakkına sahiptir.  Grev hakkı ve lokavt iyi niyete aykırı, toplum zararına kullanılamaz. Grev ve lokavtın yasaklanması ve ertelenmesi haller ve iş yerlerini kanun düzenler.

3.Ücrette adalet sağlanması

Ücret çalışanın emeğinin karşılığıdır. Devlet çalışanların işlerine uygun adaletli bir ücret kazanmaları ve diğer sosyal haklardan yararlanması için gerekli tedbirleri almadır.

Kpss genel kültür vatandaşlık dersine ait Çalışma ve Sözleşme Hürriyeti konusunu işledik. Bir sonraki kpss vatandaşlık dersi konumuz Diğer Sosyal ve Ekonomik Haklar olacaktır.