Seçim İlkeleri konusunda ülkemizdeki seçimlere hakim olan ilkeleri, seçmen olabilme şartlarını, seçimin erkene alınması ve ertelenmesi, Türk seçim sistemleri konularının üzerinde duracağız. Ülkemizdeki seçim sürecinin nasıl geliştiği ve değiştiğini hep birlikte göreceğiz. önceki konumuzda Türkiye’de Seçimi işlemiştik. Sıradaki kpss vatandaşlık dersi konumuz ise Seçim İlkeleri olacak.

Seçim İlkeleri 

Seçimlerin Serbestliği:Bu ilke vatandaşların hiçbir baskı ve zorlama olmadan oy kullanabilmelerini  ifade eder. Ama anayasamız ‘’mecburi’’ oy sistemini kabul etmiştir.

Genel Oy İlkesi: Maddi ve cinsiyet gibi farklılıklarına bakılmaksızın tüm vatandaşların oy hakkına sahip olmasını ifade eder.

Eşit Oy İlkesi:Her seçmenin bir tek oya sahip olmasıdır.

Tek Dereceli Seçim İlkesi:Tek dereceli seçim,seçmenlerin temsilcileri aracısız yani doğrudan seçmesidir.

Gizli Oy İlkesi: Oyun gizli olarak verilmesi, kullanılmasıdır.

Açık Sayım ve Döküm İlkesi: Oyların sayımının açık olarak yapılmasıdır.

Seçimin Erkene Alınması Durumu

TBMM seçimleri 2007 referandum değişikliğine göre 4 yılda bir yapılır. Fakat TBMM süre dolmadan seçimin yenilenmesine karar verebilir. Cumhurbaşkanının seçilememesi durumunda TBMM seçimleri tekrar yapılır.

Ayrıca yeni kurulan bakanlar kurulunun güvenoyu alamaması, gen soru sonucu yada görev sırasında Başbakanın güvenoyu isteminin red edilmesi, 45 gün içinde bakanlar kurulu kurulamaması ya da güven oyu alamaması durumlarında seçimin yenilenmesine karar verilir. Normal seçimlerden önce yapılan seçimlere erken genel seçim denir.

Seçimlerin Ertelenmesi

Savaş nedeni ile seçimler TBMM’nin kararı ile bir yıl sonraya ertelenebilir. Erteleme sebebi ortadan kalkmaz ise alınan karara göre erteleme işlemi tekrar edilir.

Ara Seçimler

TBMM üyelerinde gerçekleşen azalma ve boşalma halinde ara seçime gidilir. her seçim döneminde bir kez yapılabilir. Genel seçim üzerinden 30 ay geçmiş olması şartı vardır. Üye tam sayısının (550) %5’i oranında üyelik boşalırsa ara seçime 3 ay içinde gidilir. Fakat genel seçimlere 1 yıl kala ara seçim yapılamaz.

Türk Seçim Sistemleri

1983 yılında 2839 sayılı milletvekili seçimi kanununda genel baraj ve seçim çevresi barajı olarak iki farklı baraj bulunuyordu.

1986 yılında ise kontenjan barajı eklenmişti.

1995 yılında 4125 sayılı kanun ile seçim ve siyasi partiler kanunlarında değişikliğe gidilmiş ve kontenjan barajı kaldırılmıştır. Artık yeni kanunlara göre ülkemizde %10 ülke genel barajı yanı tek barajlı seçim sistemi kullanılmaktaydı.

Kpss genel kültür vatandaşlık dersi Seçim İlkeleri konusunu tamamlamış bulunuyoruz. Bir sonraki vatandaşlık dersi konumuz Siyasi Partiler olacaktır.

Bu yazı Seçim İlkeleri ilk olarak şurada görüldü: .