18. Yüzyıl Islahatları çalışmalarında Osmanlı kaybettiği toprakları geri alma politikası yürütmeye çalışmış fakat başarısız olunca topraklarını korumayı amaç edinmiştir. Bozulmuş durumdaki devlet kurumları yapılan ıslahatlarla düzenlenmek istenmiştir. Önceki kpss konumuzda 17 Yüzyıl Islahatlarını incelemiştik. Sıradaki konumuzda ise 18. Yüzyıl Islahatlarını inceleyeceğiz.

18. Yüzyıl Islahatları

Lale Devri İsyanı

18. Yüzyıl Islahatları Lale devri ile başlamıştır. Bu devir Pasorofça Antlaşması ile başlar ve Patrona Halil İsyanına kadar devam eder. Haliç ve Boğaziçine yapılan sarayların bahçeleri ve bir çok yerde lale ekilmesi ve lale yetiştirilmesi döneme Lale Devri adının verilmesine neden olmuştur. Bu devrin en önemli devlet adamı Damat İbrahim Paşadır. 18. Yüzyıl Islahatlarında etkisi büyük olan ve Avrupadaki gelişmelerden yararlanmayı tercih eden bir yöneticidir. Bu dönemin en ünlü şairi Nedim, en ünlü minyatür sanatçısı Levnidir.

Lale Devri Islahatları

Patrona Halil İsyanı

Lale Devri ıslahatlarında lüks ve israfın artması, eğlence ve zevk düşkünlüğü tepkiye neden olmuştur. Damat İbrahim Paşanın izlediği politikalar, İran savaşındaki başarısızlıklar nedeniyle Patrona Halil ve arkadaşları ile halkı kışkırtarak isyan ettirmişlerdir. İsyancılar sadrazam ve bazı devlet adamlarının idamını istemişlerdir. Ve isyancılar padişah III. Ahmet’i tahtan indirerek yerine I. Mahmut’un padişah olmasını sağlamışlardır.

I.Mahmut Dönemi Islahatları

İlk yılı isyancılarla uğraşmakla geçen I. Mahmut Patrona Halil ve arkadaşlarını yakalayarak ortadan kaldırmıştır. Fransız asıllı Humbaracı Ahmet Paşayı(Kont dö Bonneval) askeri ıslahatlar yapması için göreve getirmiştir. Humbara ve topçu ocakları ıslah edilmiştir. Subay yetiştirmek için Hendesehane açılmıştır.

III. Mustafa Dönemi Islahatları

Yenilikçi bir düşünceye sahip olan III. Mustafa önemli ıslahatlar yapmıştır. Macar asıllı Baron Dö Tot askeri alanda çeşitli çalışmalar yapmış. Modern bir top dökümhanesi kurulmuş ve hafif toplarda yapmıştır. Avrupa’daki gibi Sürat Topçuları Ocağı kurulmuştur. Mühendishane-i Bahri Hümayun açılmış ve burada deniz subayı yetiştirilmiştir.

I. Abdülhamit Dönemi Islahatları

Avrupa’dan danışmanlar getirerek çeşitli ıslahatlar yapmıştır. Yeniçeri sayımı yapılmış ve ulufe alım satımı yasaklanmıştır. İstihkam okulları açılmış modern gemiler yapılmıştır. Yerli malı kullanımına önem verilmiş ve teşvik edilmiştir. İç borçlanma yani Esham Usulü uygulanmaya başlanmıştır.

III.Selim Dönemi Islahatları

Avrupadaki gelişmeleri ve yenilikleri yakından takip ettirmiştir. Avrupa tarzındaki ilk orduyu yani Nizamı Cedid ordusunu kurmuştur. Bu ordu masraflarını karşılamak için Irad-ı Cedid adında bir hazine kurulmuştur. Mühaendishane-i Berri Hümayun (Kara Mühendishanesi) açılmıştır. Avrupa’daki önemli başkentlere daimi eliçilikler açılmıştır.

Kpss genel kültür tarih dersi 18. Yüzyıl Islahatları konusunu işledik. Bir sonraki genel kültür tarih konumuz 19. Yüzyıl Siyasi Olayları olacaktır.

Bu yazı 18. Yüzyıl Islahatları ilk olarak şurada görüldü: .